گیتار فلامنکو (Flamenco guitar) زمانی وارد موسیقی فلامنکو شد که اسپانیایی‌ها فلامنکو را با سازهای دیگری می‌نواختند. پس از آن گیتار به شدت بر این موسیقی تأثیر گذاشت و هم‌اکنون گیتار و موسیقی فلامنکو با هم وابستگی متقابل دارند.

 

تاریخچه

موسیقی فلامنکو نوعی موسیقی دستگاهی است که متعلق به منطقهٔ آندلس می‌باشد. البته واضح است که هیچ پدیده فرهنگی-هنری به شکل مطلق مربوط به نقطهٔ خاصی نمی‌باشد. موسیقی فلامنکو و خود گیتار رگه‌هایی از اثرگذاری فرهنگ‌های یهودی، عربی را در خود دارند. گیتار فلامنکو و گیتار کلاسیک از نظر ساختار دارای یک سری تفاوت‌هایی می‌باشند. در گیتار فلامنکو روی صفحه گیتار (Sound board) معمولاً از جنس چوب صنوبر (spruce) و پشت و کنارهٔ گیتار (Back&Sides) از جنس چوب سرو (cypress) می‌باشد و بر روی رویهٔ صفحهٔ اصلی، تلق نازکی برای جلوگیری از آسیب‌دیدگی صفحه هنگام اجرای تکنیک ضربه با ناخن (Golpe) می‌شود که به آن گلپیدورمی‌گویند.

 

تفاوت‌های گیتار فلامنکو و گیتار کلاسیک

• تفاوت‌های کلی دو گیتار را از لحاظ ساختار می‌توان تاحدودی در دسته زیر تقسیم‌بندی کرد، اما در این صفحه اشاره‌ای در مورد تفاوت‌ها در استایل، ترکیب‌بندی، گام و دستگاه‌ها نشده‌است.
• هر دو دارای اجدادی مشترک هستند. اساس ساختار آن‌ها همسان است و هر دوی آن‌ها با ناخن نواخته می‌شوند.
• طریقه نگه داشتن در هنگام نواختن با هم تفاوت دارد. گیتار فلامکنو را روی زانوی راست و گیتار کلاسیک را روی زانوی چپ گذاشته، می‌نوازند.
• گیتار فلامنکو غالباً کوکی تقریبی دارد که ممکن است با صدای خواننده تنظیم شود. گیتار کلاسیک برای تکنواز است و کوک کاملاً دقیق و هر نت باید به تفکیک، تمیز و روشن باشد.
• ساختار چوبهای بکار رفته در گیتار فلامکنو: جعبه از چوب صنوبر، چوب اطراف و پایین جعبه صدا از جنس سرو آزاد، چوب پشت دستهٔ گیتار از سرو، چوب قسمت انگشت‌گذاری از آبنوس، و چوب قسمت پیچ‌های کوک و نوارهای اطراف ساز و تزیین و اطراف دهانه و پل‌ها از چوب درخت گل رز است. در گیتار کلاسیک: چوب اطراف و پایین جعبه ساز از چوب درخت گل رز و بقیهٔ قسمت‌ها مانند گیتار فلامنکو است.
• جنس صدا در گیتار فلامنکو تیز تر و نافذتر است.
• قطر دستهٔ گیتار فلامنکو، کمتر از قطر دستهٔ گیتار کلاسیک است که باعث سرعت و چابکی حرکات دست چپ (نوازده راست‌دست) می‌شود.
• گیتار فلامنکو معمولاً کمی زرد و روشن‌تر و طبیعی چوبش را دارد، در مقابل رنگ گیتار کلاسیک‌ها معمولاً قهوه‌ای تیره است و رنگ طبیعی چوبش را دارد.
• ساختار آن‌ها در پُل (Bridge) برجسته‌تر است سیم در گیتار فلامنکو به دهانه ساز و بند فِرِت‌ها (پرده) (Frets) نزدیک‌ترند، پل گیتار کلاسیک بلندتر است، بنابراین سیم‌ها از دهانهٔ و پرده‌ها فاصله دارند.